roshanaelectric

سیم و کابل

در بخش برق کشی ساختمان‌‌ها و تاسیسات صنعتی، سیم‌ها و کابل از مصالح اصلی و مهم هستند که جریان برق را بین اجزاء مختلف منتقل می‌کنند.انواع سیم و کابل برق  باید متناسب با تجهیزات و مشخصات، از آن‌ها استفاده شود. مواد اولیه سیم و کابل از رسانا و هادی هست که توسط مواد غیررسانا و عایق پوشیده شده و محافظت می‌شوند تا جریان برق به بیرون نشت نکند.

  سیم‌ و کابل‌ ها بر اساس نوع کاربردی که دارند، به دسته‌ها مختلفی تقسیم می‌شوند که هر کدام در بخش‌های ساختمانی یا صنعتی و یا تامین برق خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

انواع سیم و کابل

سیم و کابل‌ها انواع مختلفی دارند و با مشخصات متفاوت، برای کاربردهای متعددی تولید می‌شوند. آشنایی با انواع سیم‌ها و تقسیم‌بندی سیم‌ها در انتخاب کابل مناسب کمک می‌کند. کابل‌های برق متناوب، جریان و ولتاژ برق خانگی را به طور ایمن به یک دستگاه الکترونیکی و معمولاً منبع تغذیه AC  به  DCمنتقل می‌کنند. رساناهای عایق‌بندی‌شده مجزا داخل یک ژاکت کابل محافظ بیرونی و بادوام‌تر قرار می‌گیرند و در یک یا هر دو انتها اتصالاتی دارند. معمولاً اندازه و تعداد رسانا، مقدار جریان و ولتاژ، درجه حرارت و الزامات کارخانه سازنده در طول ژاکت کابل چاپ می‌شود.

انواع سیم

سیم برق مفتولی:

این سیم از یک رشته تشکیل شده است. به سیم مفتولی، سیم خشک یا تک‌لایه نیز گفته می‌شود. از این محصول بیشتر در تابلوهای برق استفاده می‌شود. سیم برق مفتولی دارای ولتاژی بین 300 تا 500 ولت است. سیم برق مفتولی سطح مقطع متفاوتی دارد که از 1.5 تا 240 میلی‌متر ادامه دارد. سیم برق مفتولی نسبت به سایر انواع سیم مقاومت بیشتری در مقابل خوردگی و پوسیدگی دارد، و در مقایسه با سیم افشان قیمت کمتری دارد.

سیم برق افشان:

سیم برق افشان نسبت به سایر انواع سیم بسیار نرم و انعطاف‌پذیرتر است. از این رو در سیم‌کشی ساختمان استفاده می‌شود. سیم برق افشان همانند سیم مفتولی سطح مقطع متفاوتی دارد. ولتاژ این سیم نیز در بازه 300 تا 500 قرار دارد. پس این مورد را در خرید سیم افشان حتما مورد توجه قرار دهید.

سیم ارت:

این نوع سیم از جنس مس است و روکشی زرد و سبز رنگ دارد. سیم ارت به دلیل وجود مس بسیار خالص، نسبت به سایر انواع سیم مقاومت اهمی پایینی دارد اما وجود آن در سیم‌کشی یک مجموعه بسیار ضروری است و سبب افزایش امنیت سیستم ارتینگ آن مجموعه می‌شود.

سیم نایلون:

سیم نایلون یکی از کاربردی‌تریم انواع سیم است که از دو سیم تک رشته‌ای فاز و نول تولید می‌شود و توسط یک روکش نازک به رنگ سفید پوشانده شده است. در واقع سیم نایلون یک سیم سفید رنگ دولایه است که لایه‌های آن به یکدیگر چسبیده‌اند. این نوع سیم‌ها در بعضی ساختمان‌ها به عنوان سیم‌کشی برق به صورت روکار استفاده می‌شوند. در تجهیزات روشنایی نیز برای سیم‌کشی معمولا از این نوع سیم استفاده می‌شود. 

ویژگی‌های سیم نایلون:

سیم نایلون در دسته سیم افشان قرار می‌گیرد که از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار است. این سیم نسبت به سایر سیم‌های برق ضعیف‌تر است و به همین دلیل نباید برای وسایل برقی پر مصرف مورد استفاده قرار گیرد. وجود روکش نایلون در ساختار این سیم باعث شده که دو رشته آن به صورت کاملا ایمن در کنار هم قرار بگیرند و هیچ نوع اتصالی بین سیم‌های فاز و نول وجود نداشته باشد. از مهم‌ترین ویژگی‌های سیم نایلون می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • انعطاف‌پذیری بالا
  • دارای هادی از جنس مس یا آلومینیوم
  • دارای پوشش عایق از جنس PVC

سیم‌ نایلون در اندازه‌های مختلفی تولید می‌شود که یکی از فاکتورهای دسته‌بندی نیز محسوب می‌شوند. سیم‌های نایلونی در اندازه‌های مختلفی در بازار وجود دارند که هر کدام کاربردهای متفاوتی دارند:

  • سیم نایلون 2.5*2
  • سیم نایلون 1.5*2
  • سیم نایلون 1*2
  • سیم نایلون 0.75*2
  • سیم نایلون 0.5*2

سیم لاکی:

سیم لاکی از کنار هم قرار گرفتن یک رشته هادی به همراه یک عایق بسیار نازک تشکیل شده است. این نوع سیم به دلیل حجم و ضخامت نازکی که دارد بیشترین کاربرد را در سیم پیچی موتور و یا ترانسفورماتور‌ها دارد. به همین دلیل است که این سیم به سیم ترانس نیز خوانده می‌شود.

انواع کابل

کابل برق :

انواع کابل برق را می تواند امروزه در تمامی صنایع و محیط های مختلف مشاهده کرد و تقریبا می توان گفت انرژی الکتریسیته و برق، پرمصرفترین نوع انرژی در جهان است و حتی نمی توان زندگی بدون برق را در جوامع امروزی تصور کرد. به صورت کلی وظیفه ساده کابل برق انتقال این انرژی به نقاط مختلف است. این انتقال انرژی برق، به نیروگاه ها، شبکه های کامپیوتری و انواع لوازم برقی اجازه فعالیت می دهد. کاربرد کابل های برق در تاسیسات الکتریکی به گونه ای اهمیت و ارزش دارد که کارخانه های کابل سازی هر روز نوع جدیدی از آنها را برای اهداف مختلف به بازارها عرضه می کنند.

کابل برق شامل هزاران نوع است که هر کدام می تواند کاربردها و عملکردهای مختلفی داشته باشد. برای داشتن شناخت از انواع کابل برق و کاربرد آن لازم است که طبقه بندی های مختلفی صورت بگیرد. از جمله فاکتورهایی که می توان کابل ها را بر اساس آنها طبقه بندی کرد می توان به سطح ولتاژ، نوع هادی و ساختار آن، نوع عایق و روکش، نوع حفاظت الکتریکی، نوع حفاظت مکانیکی، تعداد رشته ها، نوع کاربرد و نوع استاندارد اشاره کرد.

کابل فشار قوی

این نوع از کابل ها با هادی مس یا آلومینیوم و با عایق XLPE ساخته می شوند و می توانند ولتاژهای بالاتر ۳۶۰۰۰ وات را تحمل کنند (حداکثر توان تحمل آنها به ۲۳۰۰۰۰ ولت می رسد. البته). عایق XLPE (پلی اتیلن متقابل) بر روی هادی مسی یا آلومینیومی کابل برق تزریق می شود. این کار با استفاده از خط CCV که توسط کامپیوتر کنترل می شود انجام می شود. این عایق باید کاملا یکدست و یکنواخت باشد و از هرگونه ناخالصی و خلل و فرجی عاری باشد. عایق XLPE از نظر شیمیایی و فیزیکی تمایل بسیار زیادی برای تشکیل زنجیره با مولکول های آب دارد بنابراین اگر آب یا بخار آن در لایه عایق وجود داشته باشد باعث کاهش میزان مقاومت الکتریکی عایق خواهد شد. کابل های فوق فشار قوی توان تحمل جریان برق تا ۴۰۰۰۰۰ ولت را دارند. این کابل ها با علامت EHV شناخته می شوند.

کابل فشار متوسط

این کابل ها نیز مانند کابل فشار قوی، کابل های با عایق XLPE و هادی مس یا آلومینیوم هستند با این تفاوت که تحمل ولتاژ آنها کمتر از ۳۶۰۰۰ وات است. بیشترین کاربرد این نوع کابل ها در مناطق شهری و صنعتی است.

کابل فشار ضعیف

کابل فشار ضعیف به دسته ای از کابل های برق گفته می شود سطح ولتاژ ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ ولت را تحمل می کنند و شامل انواع کابل های مسی و آلومینیومی هستند که با پلیمرهای مختلف عایق شده اند. این کابل ها کاربردهای مختلفی در انتقال انرژی برق از جمله ایجاد روشنایی و انتقال نیروی متحرکه به الکتروموتورها دارند. کابل های فشار ضعیف بر اساس نوع استفاده ای که از آنها می شود می توانند به انواع مختلفی تقسیم شوند که شامل کابل های ضد آتش (برای محیط های حساس که اطفا حریق بسیار مهم است)، کابل های مقاوم در برابر شعله (برای محیط های با احتمال آتش سوزی بالا)، کابل های با غلاف سربی، کابل های مسلح (ایجاد حفاظت الکتریکی)، کابل های بدون هالوژن و تعدادی دیگر از کابل ها هستند. کابل های فشار ضعیف دارای سطوح ولتاژ ۳۰۰/۳۰۰, ۳۰۰/۵۰۰, ۴۵۰/۷۵۰ و ۶۰۰/۱۰۰۰ ولت می باشند.

کابل ساختمانی

کابل های ساختمانی وظیفه تقسیم برق در ساختمان را بر عهده دارند که دارای ساختارهای متفاوتی هستند. از مهم ترین ساختارهای کابل ساختمانی می توان به کابل انعطاف پذیر (Flexible) که هادی آن باید از نوع Flexible باشد و عایق آن نیز از نوع PVC یا Rubber است که عایق پی وی سی آن می تواند ۷۰ درجه یا ۹۰ درجه سلسیوس باشد. دارای سطوح ولتاژ ۳۰۰ می باشند.

کابل کواکسیال

کابل‌های کواکسیال نوعی کابل هستند که به منظور انتقال اطلاعات ویدئویی، صوتی و تصویری مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عبارت ساده‌تر کابل‌های کواکسیال انتقال دهنده سیگنال‌های الکتریکی در تلوزیون‌های رنگی هستند. البته این کابل‌ها در شبکه‌های کامپیوتری، دستگاه‌های ابزار دقیق، سیستم‌های دوربین مداربسته و سیستم‌های کنترل از راه دور هم مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کابل شبکه

این نوع کابل هم اطلاعات و داده های خاصی را از مبدا به مقصد به عنوان کابل مودم یا اینترنت منتقل می‌کند. از این کابل ها در شبکه‌های استورج، روترها و اطلاعات بین کامپیوتری استفاده می‌شود. کابل‌های شبکه به دو شکل شیلدار و بدون شیلد تولید می‌شوند. انواع این کابل ها از کابل شبکه CAT5 تا CAT8 می باشند 

کابل تلفن

کابل های تلفن در دسته کابل‌های مخابراتی قرار می‌گیرند که وظیفه انتقال داده‌های صوتی را بر عهده دارند. این کابل‌ها به دو شکل هوایی و زمینی مورد استفاده قرار می گیرند که هر کدام مزایای خاص خود را خواهند داشت. کابل‌های تلفن از تعداد زوج 2 تا 200 تشکیل شده‌اند که به منظور کاهش نویز و انشعاب‌گیری طراحی شده‌اند.

کابل فرمان

کابل فرمان به نوعی از کابل های برق گفته می شود که دارای سطح ولتاژ ۲۴ تا ۱۱۰ ولت است و در سیستم های کنترلی برای دریافت و ارسال سیگنال های دیجیتال و آنالوگ به سایر تجهیزات و سنسورها استفاده می شوند.

نکات ایمنی در استفاده از سیم و کابل

 

استفاده صحیح و ایمن از سیم و کابل‌ها در تاسیسات الکتریکی و الکترونیکی یکی از اصول اساسی در حفظ ایمنی افراد و تجهیزات است. هرگونه نقص در نصب، انتخاب نادرست و عدم آشنایی با انواع سیم ها می‌تواند منجر به خطرات جدی شود. در این بخش، به بررسی نکته کلیدی برای ایمنی در استفاده سیم و کابل می‌پردازیم.

از مهم ترین عوامل ایمنی در این حوزه، انتخاب درست نوع سیم و کابل است. هر سیم و کابلی بر اساس مشخصات خاصی مانند ظرفیت جریان و شرایط محیطی و… طراحی شده است. با توجه به این تقسیم بندی سیم‌ها و کابل‌ها، انتخاب درست امری ضروری است.

به بالا بروید